Yeni lansmanı yapılacak bir web sitesi için Robots.txt ile geçici engellemeler nasıl yapılır?
Yeni bir web sitesi lansmanı heyecan verici bir süreçtir, ancak aynı zamanda dikkatli planlama ve uygulama gerektiren kritik aşamaları da beraberinde getirir. Tamamlanmamış, test aşamasındaki veya hatalı içeriğin arama motorları tarafından indekslenmesi, sitenizin itibarını olumsuz etkileyebilir ve gelecekteki SEO çabalarınızı sekteye uğratabilir. İşte bu noktada, robots.txt dosyasının sağladığı geçici engelleme mekanizması devreye girer. Bir SEO editörü olarak, AdSense politikalarına uygun, yüksek kaliteli ve kullanıcılara değer sağlayan bir içerik oluşturmanın önemini biliyorum. Bu makale, yeni web sitenizi lansman öncesi arama motorlarından nasıl koruyacağınızı adım adım açıklayacak ve düşük değerli içerik reddi riskini ortadan kaldıracak pratik bilgiler sunacaktır.
Neden Geçici Engelleme Gerekli?
>Yeni bir web sitesinin lansman öncesi aşamasında, siteniz genellikle hala geliştirme, test veya içerik ekleme sürecindedir. Bu dönemde sitenizde birçok eksik, yanlış veya optimize edilmemiş içerik bulunabilir. Arama motoru botlarının (örneğin Googlebot) bu tamamlanmamış sayfaları tarayıp indekslemesi, ciddi sorunlara yol açabilir:
1. Düşük Kaliteli İçerik Algısı: Google ve diğer arama motorları, kullanıcılara en iyi deneyimi sunmayı hedefler. Tamamlanmamış sayfalar, boş bölümler veya "yakında" ibareli içerikler, arama motorları tarafından düşük kaliteli veya yetersiz içerik olarak algılanabilir. Bu durum, sitenizin genel arama sıralamalarını olumsuz etkileyebilir.
2. Yanlış Bilgilerin İndekslenmesi: Test amaçlı eklenmiş ürünler, eski fiyatlar veya hatalı iletişim bilgileri gibi geçici verilerin indekslenmesi, potansiyel müşterilerinizi yanıltabilir ve markanızın güvenilirliğine zarar verebilir.
3. Kullanıcı Deneyimi Sorunları: Arama sonuçlarında çıkan eksik veya hatalı sayfalara yönelen kullanıcılar, kötü bir ilk izlenimle karşılaşacak ve sitenizden hızla ayrılacaktır. Bu, hemen çıkma oranınızı (bounce rate) artırarak SEO performansınıza zarar verebilir.
4. Kaynak İsrafı: Arama motoru botlarının sitenizin tamamlanmamış veya gereksiz kısımlarını taraması, sunucu kaynaklarınızı boş yere tüketebilir ve sitenizin gerçek değer taşıyan bölümlerinin daha yavaş keşfedilmesine neden olabilir.
Bu nedenlerle, lansman öncesi indeksleme kontrolü, başarılı bir web sitesi stratejisinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Robots.txt Dosyasının Temelleri ve Çalışma Prensibi
>`robots.txt` dosyası, web sitenizin kök dizininde bulunan ve arama motoru tarayıcılarına (botlarına) sitenizin hangi bölümlerini tarayabileceklerini veya tarayamayacaklarını bildiren basit bir metin dosyasıdır. Bu dosya, robot protokolü dışlama standardının bir parçasıdır.
Robots.txt Nasıl Çalışır?
>Bir arama motoru botu bir web sitesini taramadan önce, genellikle sitenin kök dizininde `robots.txt` dosyasını arar. Eğer bu dosyayı bulursa, içindeki yönergeleri okur ve tarama faaliyetlerini bu yönergelere göre ayarlar. Dosyanın temel yapısı iki ana direktiften oluşur:
* `User-agent`: Bu direktif, belirli bir arama motoru botunu veya tüm botları hedefler. Örneğin, `User-agent: Googlebot` sadece Google'ın botunu hedeflerken, `User-agent: *` tüm botları hedefler.
* `Disallow`: Bu direktif, `User-agent` direktifiyle belirtilen botların hangi URL yollarını tarayamayacağını belirtir. Örneğin, `Disallow: /admin/` admin dizininin taranmasını engeller. `Disallow: /` ise tüm sitenin taranmasını engeller.
Unutulmamalıdır ki `robots.txt` sadece bir "rica" niteliğindedir. Çoğu iyi niyetli arama motoru botu bu kurallara uysa da, kötü niyetli botlar veya bazı özel amaçlı tarayıcılar bu kuralları görmezden gelebilir. Ayrıca, bir sayfa `robots.txt` ile taranması engellense bile, eğer başka bir siteden bu sayfaya bir link varsa, sayfa yine de indekslenebilir ancak içeriği arama sonuçlarında gösterilmez. Tamamen indekslemeyi engellemek için `noindex meta etiketi` veya HTTP yanıt başlıkları kullanılmalıdır, ki buna daha sonra değineceğiz.
Yeni Web Sitesi İçin Geçici Engelleme Senaryoları
>Yeni lansman yapacak bir web sitesi için robots.txt kullanarak farklı senaryolarda geçici engelleme yöntemlerini uygulayabiliriz.
1. Tüm Sitenin Arama Motorlarından Geçici Olarak Engellenmesi
>Eğer web siteniz henüz yapım aşamasındaysa ve hiçbir sayfasının arama motorları tarafından görülmesini istemiyorsanız, tüm siteyi engellemek en basit yaklaşımdır.
```
User-agent: *
Disallow: /
```
Bu iki satır, `User-agent: *` ile tüm arama motoru botlarını hedef alır ve `Disallow: /` ile sitenizin kök dizini dahil tüm URL'lerini taramalarını yasaklar. Bu, sitenizin "yayına hazır" olana kadar arama sonuçlarında görünmesini engeller.
2. Belirli Dizin veya Sayfaların Engellenmesi
>Bazen sitenizin bazı bölümleri hazır olabilirken, diğer kısımları hala geliştirme aşamasında olabilir. Bu durumda, sadece tamamlanmamış veya test sayfalarını engellemek isteyebilirsiniz.
* Admin Paneli ve Test Ortamları:
```
User-agent: *
Disallow: /admin/
Disallow: /test/
Disallow: /dev/
```
Bu örnek, `admin`, `test` ve `dev` dizinlerinin arama motorları tarafından taranmasını engeller.
* Belirli Dosya Türleri veya Geçici Dosyalar:
```
User-agent: *
Disallow: /*.temp$
Disallow: /*.bak$
```
Bu örnek, `.temp` veya `.bak` uzantılı dosyaların taranmasını engeller. `$` işareti, URL'nin bu uzantıyla bitmesi gerektiğini belirtir.
* Belirli Bir Sayfanın Engellenmesi:
```
User-agent: *
Disallow: /gecici-landing-page.html
```
Bu, yalnızca `gecici-landing-page.html` adresindeki sayfanın taranmasını engeller.
3. Hassas Bilgilerin Korunması
>`robots.txt` bir güvenlik mekanizması olmasa da, hassas bilgilere sahip dizinlerin taranmasını engelleyerek, bu bilgilerin arama motoru sonuçlarında görünmesini önlemeye yardımcı olabilir. Ancak bu, dosya yolunu bilen birinin doğrudan erişimini engellemez. Gerçek güvenlik için HTTP kimlik doğrulaması veya IP tabanlı erişim kısıtlamaları kullanılmalıdır.
```
User-agent: *
Disallow: /ozel-raporlar/
Disallow: /musteri-verileri/
```
Robots.txt Dosyasını Oluşturma ve Uygulama
>1. Metin Düzenleyici Kullanın: Basit bir metin düzenleyici (Notepad, Sublime Text, VS Code) kullanarak `robots.txt` dosyanızı oluşturun. Dosya adı kesinlikle küçük harflerle `robots.txt` olmalıdır.
2. Yönergeleri Yazın: Yukarıdaki örneklere göre ihtiyacınız olan `User-agent` ve `Disallow` yönergelerini ekleyin. Her `Disallow` yönergesi ayrı bir satırda olmalıdır.
3. Kaydedin: Dosyayı `robots.txt` olarak kaydedin.
4. Web Sitesi Kök Dizinine Yükleyin: Oluşturduğunuz `robots.txt` dosyasını web sitenizin ana (kök) dizinine yükleyin. Örneğin, sitenizin adresi `www.example.com` ise, `robots.txt` dosyası `www.example.com/robots.txt` adresinden erişilebilir olmalıdır.
5. Test Edin (Çok Önemli!): Dosyanızı yükledikten sonra, `Google Search Console`'daki (eski adıyla Google Webmaster Tools) robots.txt Test Aracı'nı kullanarak dosyanızın doğru çalıştığından emin olun. Bu araç, yazdığınız kuralların botlar tarafından nasıl yorumlandığını görmenizi sağlar ve olası hataları önceden tespit etmenize yardımcı olur.
Robots.txt ve Noindex Meta Etiketi Arasındaki Fark
>Bu iki mekanizma sıklıkla karıştırılsa da, farklı amaçlara hizmet ederler:
* `robots.txt`: Arama motoru botlarına bir sayfayı tarayıp taramayacaklarını söyler. Bir sayfayı `Disallow` ile engellediğinizde, bot o sayfayı ziyaret etmez. Ancak başka sitelerden gelen linkler nedeniyle sayfa yine de indekslenebilir (içeriği olmadan).
* `noindex meta etiketi`: Bir sayfayı taraması engellenmemiş bir bot o sayfayı ziyaret ettiğinde, `
En güvenli yaklaşım, lansman öncesi hassas veya eksik sayfalar için hem `robots.txt` ile taramayı engellemek hem de `
` etiketine `noindex` komutunu eklemektir. Ancak unutmayın, `robots.txt` ile bir sayfayı engellerseniz, Googlebot bu sayfayı ziyaret edemeyeceği için `noindex` etiketini de göremeyecektir. Dolayısıyla, `noindex` etiketinin etkin olabilmesi için sayfanın taranabilir olması gerekir. Bu nedenle, kritik sayfalar için `noindex` etiketi, `robots.txt` yerine daha kesin bir çözüm sunar.*İç Linkleme Önerisi:* `Noindex` meta etiketi hakkında daha detaylı bilgi için "[[SEO'nun Temel Taşları: Meta Etiketlerin Gücü]](https://www.example.com/seo-meta-etiketler-rehberi)" adlı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Yaygın Hatalar
>1. `Robots.txt` bir güvenlik aracı değildir: Daha önce de belirtildiği gibi, `robots.txt` sadece botlara yönelik bir rehberdir. Direkt URL'yi bilen kötü niyetli kişiler veya tarayıcılar, engellediğiniz sayfalara yine de erişebilir. Hassas verileri korumak için sunucu tarafı kimlik doğrulama (örn. .htaccess şifre koruması) veya IP kısıtlamaları gibi daha güçlü güvenlik önlemleri kullanılmalıdır.
2. Yanlış Engellemenin Etkileri: `Disallow: /` komutunu kalıcı olarak unutup sitenizi canlıya alırsanız, siteniz asla arama motorları tarafından indekslenemez ve organik trafik alamaz. Bu, SEO performansınız için yıkıcı bir hata olacaktır.
3. Sitemap Dosyası: `robots.txt` dosyanızda sitemap dosyanızın konumunu belirtmeniz önerilir. Bu, arama motorlarının sitenizdeki önemli sayfaları keşfetmesine yardımcı olur.
```
User-agent: *
Disallow: /
Sitemap: https://www.example.com/sitemap.xml
```
*Not: Tüm siteyi engellediğinizde sitemap'i belirtmek çelişkili gibi görünse de, bazı durumlarda sitemap'i bildirmek faydalı olabilir, ancak genel olarak tüm site engellenmişse sitemap'in de çok bir anlamı kalmaz. Lansman öncesi bu kısım gereksiz olabilir.*
4. Lansman Öncesi Son Kontrol: Web siteniz yayına hazır olduğunda ve tüm içerikleriniz tamamlandığında, `robots.txt` dosyasını mutlaka güncelleyin veya tamamen kaldırın (eğer hiçbir engelleme gerekmiyorsa). En yaygın senaryo, `Disallow: /` komutunu silmektir.
```
User-agent: *
Allow: /
```
Veya daha basitçe:
```
User-agent: *
```
Boş bir `robots.txt` dosyası veya sadece `User-agent: *` içeren bir dosya, botlara tüm siteyi tarayabileceklerini bildirir.
*İç Linkleme Önerisi:* Lansman öncesi yapılması gerekenler hakkında daha kapsamlı bilgi için "[[Başarılı Bir Web Sitesi Lansmanı İçin Kontrol Listesi]](https://www.example.com/web-sitesi-lansman-kontrol-listesi)" makalemizi okuyabilirsiniz.
Alternatif ve Destekleyici Yöntemler
>`robots.txt` tek başına bir çözüm olmamakla birlikte, bazı durumlarda yetersiz kalabilir veya diğer yöntemlerle desteklenmesi gerekebilir.
1. HTTP Kimlik Doğrulaması (Şifre Koruması)
>En güvenli yöntemlerden biri, web sitenizin veya belirli dizinlerin erişimini kullanıcı adı ve şifre ile korumaktır. Bu genellikle `.htaccess` dosyası (Apache sunucuları için) veya sunucu konfigürasyonu aracılığıyla yapılır. Bu yöntem, arama motoru botlarının yanı sıra, doğru kimlik bilgilerine sahip olmayan insan kullanıcıların da sitenize erişmesini engeller.
2. Noindex Meta Etiketi
>Yukarıda detaylandırıldığı gibi, `noindex` meta etiketi, arama motoru botlarının bir sayfayı taramasına izin verirken, onu arama sonuçlarında indekslemesini engeller. Bu, özellikle bir sayfanın taranmasında bir sakınca olmayan ancak yine de arama sonuçlarında görünmesini istemediğiniz durumlar için kullanışlıdır (örneğin, teşekkür sayfaları, oturum açma sayfaları vb.).
3. Canonical Etiket (Canonical Tag)
>Eğer sitenizde geliştirme aşamasında olan sayfaların kopyaları veya çok benzer versiyonları varsa (örneğin, test ortamında canlı sitenin bir kopyası), canonical etiket kullanarak arama motorlarına "asıl" veya "tercih edilen" sürümün hangisi olduğunu bildirebilirsiniz. Bu, kopya içerik sorunlarını önlemeye yardımcı olabilir. Ancak bu, geçici engelleme için birincil bir yöntem değildir.
Engellemeyi Ne Zaman Kaldırmalı?
>`robots.txt` dosyasındaki `Disallow: /` yönergesini kaldırmanın veya değiştirmemin zamanı geldiğine karar vermek, sitenizin lansman hazırlığı açısından en kritik adımlardan biridir. Bu kararı verirken aşağıdaki hususları göz önünde bulundurun:
* Tüm İçerik Tamamlandı mı? Sitenizdeki tüm ana sayfaların, blog yazılarınızın, ürün açıklamalarınızın ve diğer önemli içeriklerin yayına hazır olduğundan, yazım hatası içermediğinden ve görsellerinin eksiksiz olduğundan emin olun.
* Tasarım ve Kullanıcı Deneyimi Optimize Edildi mi? Sitenizin mobil uyumluluğu, sayfa hızları, gezinme yapısı ve genel kullanıcı deneyimi test edildi mi?
* Teknik SEO Kontrolleri Yapıldı mı? 404 hataları, bozuk linkler, yönlendirmeler ve diğer teknik SEO unsurları düzeltildi mi? Google Search Console'da sitenizin hata raporlarını kontrol edin.
* Yasal Gereklilikler Karşılandı mı? Gizlilik politikası, çerez bildirimi, yasal uyarılar gibi gerekli sayfalar oluşturuldu mu?
Tüm bu kontrollerden emin olduğunuzda, `robots.txt` dosyanızı güncelleyerek arama motoru botlarına sitenizi tarama ve indeksleme izni verebilirsiniz. Bu işlem genellikle `Disallow: /` satırını silmekle veya `Allow: /` olarak değiştirmekle yapılır. Değişiklikleri yaptıktan sonra Google Search Console'daki robots.txt Test Aracı'nı tekrar kullanarak botların sitenizi artık engelsiz bir şekilde tarayabildiğinden emin olun.
Sonuç
>`robots.txt` dosyası, yeni bir web sitesi lansmanında arama motoru tarayıcılarını yönetmek için güçlü ve temel bir araçtır. Doğru kullanıldığında, tamamlanmamış veya düşük kaliteli içeriğin indekslenmesini önleyerek sitenizin ilk izlenimini ve uzun vadeli SEO performansını korur. Ancak, bu aracın bir güvenlik mekanizması olmadığını ve yanlış kullanımının ciddi SEO sorunlarına yol açabileceğini unutmamak önemlidir. Her zaman dikkatli olun, değişiklikleri test edin ve siteniz yayına hazır olduğunda `robots.txt` dosyanızı uygun şekilde güncellemeyi ihmal etmeyin. Bu sayede, Google AdSense politikalarıyla uyumlu, yüksek değerli bir web varlığı oluşturma yolunda sağlam bir adım atmış olursunuz.