WordPress Sitenizde Tarama Hatalarını Robots Txt Retici ile Giderme Rehberi

Bir web sitesinin başarısı, arama motorları tarafından ne kadar iyi anlaşıldığı ve dizine eklendiğiyle doğrudan ilişkilidir. Özellikle Google gibi arama motorları, web sitelerini tarayarak içeriklerini keşfeder ve sıralama algoritmalarında kullanır. Ancak bu tarama süreci her zaman sorunsuz ilerlemez. Tarama hataları, sitenizin performansını olumsuz etkileyebilir, SEO sıralamalarınızı düşürebilir ve Google AdSense gibi reklam platformlarından elde ettiğiniz geliri bile olumsuz yönde etkileyebilir. Bu rehberde, WordPress sitenizdeki tarama hatalarını etkili bir şekilde gidermek için `robots.txt` dosyasının ve özellikle `Disallow` (Retici) komutunun nasıl kullanılacağını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz. Bir SEO editörü olarak, bu konunun AdSense politikalarına uygun ve kullanıcı dostu bir site yapısı için ne kadar kritik olduğunu vurgulamak isterim.

Robots.txt Dosyasını Anlamak: Temel Bir Kılavuz

`robots.txt` dosyası, web sitenizin kök dizininde bulunan ve arama motoru robotlarına (botlarına) sitenizde hangi sayfaları taramaları gerektiğini ve hangilerini taramamaları gerektiğini söyleyen basit bir metin dosyasıdır. Bu dosya, site yöneticilerine dizin oluşturma sürecini kontrol etme gücü verir. Örneğin, sitenizin yönetici paneli, geliştirme aşamasındaki sayfalar, hassas bilgiler içeren dosyalar veya yinelenen içerik üreten alanlar gibi belirli bölümlerin arama motorları tarafından taranmasını ve dizine eklenmesini engelleyebilirsiniz. Bu, sadece sitenizin SEO performansını artırmakla kalmaz, aynı zamanda sunucu kaynaklarınızın daha verimli kullanılmasını sağlar.
Ancak `robots.txt` dosyasının yanlış kullanımı ciddi sonuçlar doğurabilir. Önemli sayfaları yanlışlıkla engellemek, sitenizin arama motoru sonuçlarından tamamen kaybolmasına neden olabilir. Bu nedenle, bu dosya üzerinde değişiklik yaparken dikkatli olmak ve her zaman bir yedeğini almak esastır. Amacımız, sitenizin değerli ve kullanıcılar için önemli olan içeriğinin kolayca erişilebilir olmasını sağlarken, gereksiz veya hassas bölümlerin botlar tarafından göz ardı edilmesini sağlamaktır.

Tarama Hataları Neden Önemlidir?

Tarama hataları, arama motoru botlarının sitenizin belirli URL'lerine erişmeye çalıştığında karşılaştığı sorunlardır. Bu hatalar çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir: 404 (bulunamadı) hataları, sunucu hataları, erişim engellemeleri (izin hataları) veya DNS sorunları gibi. Bu hataların siteniz üzerindeki etkileri çok yönlüdür:

SEO ve Sıralamalara Etkisi

Arama motorları, kaliteli ve erişilebilir içeriği ödüllendirir. Sitenizde çok sayıda tarama hatası bulunması, Google gibi arama motorlarına sitenizin bakımsız veya düşük kaliteli olduğu sinyalini verebilir. Bu durum, arama sonuçlarındaki sıralamanızı olumsuz etkileyerek görünürlüğünüzü azaltır ve organik trafiğinizi düşürür. Botlar, hata veren sayfalarda vakit kaybetmek yerine, sitenizin taranabilir bütçesini (crawl budget) daha verimli kullanmalıdır. Bu bütçe, bir botun sitenizde belirli bir süre içinde tarayabileceği sayfa sayısıdır ve büyük siteler için daha da kritik hale gelir.

Google AdSense ve Reklam Geliri Üzerindeki Etkisi

Google AdSense yayıncısı olarak, reklam gösterimlerinizin ve gelirinizin sitenizin sağlığına bağlı olduğunu biliyorsunuzdur. Tarama hataları, AdSense için de sorun teşkil edebilir. Örneğin, AdSense reklam kodlarının bulunduğu sayfaların taranmaması veya hata vermesi, reklamların düzgün bir şekilde yüklenmesini veya doğru şekilde hedeflenmesini engelleyebilir. Bu durum, reklam gösterimlerinde düşüşe, dolayısıyla da gelir kaybına yol açabilir. Ayrıca, Google'ın sitenizi genel olarak sorunlu algılaması, reklam onayı süreçlerini veya reklam optimizasyonunu olumsuz etkileyebilir.

Kullanıcı Deneyimi ve Site Performansı

Tarama hataları, dolaylı olarak kullanıcı deneyimini de kötüleştirir. Bir kullanıcı bir 404 sayfasına yönlendirildiğinde veya yavaş yüklenen bir sayfayla karşılaştığında, siteyi terk etme olasılığı artar. Yüksek hemen çıkma oranları (bounce rate) ve düşük sitede kalma süreleri, hem site performansı açısından olumsuz sinyallerdir hem de arama motorları tarafından sitenizin kullanıcı dostu olmadığı şeklinde yorumlanabilir. İyi bir kullanıcı deneyimi, AdSense reklamlarının görüntülenme ve tıklanma oranlarını da olumlu yönde etkiler.

Robots.txt Retici (Disallow) Komutunun Gücü

`robots.txt` dosyasının en temel ve güçlü komutu `Disallow` (Retici) komutudur. Bu komut, arama motoru botlarına belirli bir dizine veya dosyaya erişimlerini engellemesini söyler.
Yapısı genellikle şöyledir (örnekleri kod bloğu olmadan açıklayacağım):
* `User-agent: *` (Tüm arama motoru botları için geçerli)
* `Disallow: /wp-admin/` (WordPress yönetici panelinin taranmasını engeller)
* `Disallow: /wp-content/plugins/` (Eklenti dosyalarının taranmasını engeller)
* `Disallow: /uploads/2023/` (Belirli bir yılın yüklemeler dizininin taranmasını engeller)
* `Disallow: /private-folder/` (Özel bir klasörün taranmasını engeller)
* `Disallow: /unnecessary-page.html` (Belirli bir sayfanın taranmasını engeller)
`Disallow` komutunu kullanarak, arama motorlarının sitenizde gereksiz yere enerji harcadığı, faydasız veya zararlı olabilecek bölümleri hedefleyebilirsiniz. Örneğin, WordPress sitelerinde genellikle şu alanların taranması istenmez:
* Yönetici Paneli (`wp-admin`): Burası sadece site yöneticilerinin erişmesi gereken bir alandır. Taranması güvenlik riski oluşturabilir ve gereksizdir.
* Eklenti ve Tema Dosyaları (`wp-content/plugins`, `wp-content/themes`): Bu dosyalar genellikle sitenizin işlevselliği için gerekli olsa da, doğrudan dizine eklenmeleri nadiren faydalıdır ve bazen güvenlik açıkları hakkında ipuçları verebilir.
* Önbellek Dosyaları: Önbellek eklentileri tarafından oluşturulan dosyalar, genellikle yinelenen içerik sorunlarına yol açabilir ve taranmaları gereksizdir.
* Taslaklar ve Geliştirme Sayfaları: Henüz yayına hazır olmayan içeriklerin veya test sayfalarının dizine eklenmesini engellemek önemlidir.
* Arama Sayfaları: WordPress'in dahili arama sonuç sayfaları genellikle yinelenen içerik olarak kabul edilir ve taranmaları istenmez.
Bu komut, web yöneticisi olarak sitenizin arama motoru görünürlüğünü ince ayar yapmak için elinizdeki en önemli araçlardan biridir.

WordPress'te Robots.txt Dosyasını Bulma ve Düzenleme

WordPress sitenizde `robots.txt` dosyasını bulmak ve düzenlemek oldukça basittir, ancak doğru yöntemleri kullanmak önemlidir.

Dosyanın Konumu

`robots.txt` dosyası, web sitenizin kök dizininde bulunur. Yani, `www.siteniz.com/robots.txt` adresinden erişilebilir olmalıdır. Eğer bu adrese gittiğinizde bir dosya görmüyorsanız, WordPress veya kullandığınız bir eklenti sanal bir `robots.txt` dosyası oluşturuyor olabilir ya da henüz bir dosya oluşturulmamıştır.

FTP/Dosya Yöneticisi Kullanımı

En doğrudan yöntem, bir FTP istemcisi (FileZilla gibi) veya hosting panelinizin dosya yöneticisi aracılığıyla sitenizin kök dizinine (genellikle `public_html` veya `www` klasörü) erişmektir. Burada `robots.txt` adlı bir dosya arayabilirsiniz. Eğer bulamazsanız, yeni bir metin dosyası oluşturup adını `robots.txt` olarak kaydedip kök dizinine yükleyebilirsiniz. Bu dosyayı bir metin editörü (Notepad++ gibi) ile açabilir ve istediğiniz `Disallow` komutlarını ekleyebilirsiniz.

SEO Eklentileri ile Düzenleme

Çoğu WordPress SEO eklentisi (Yoast SEO, Rank Math gibi), `robots.txt` dosyasını doğrudan WordPress yönetici panelinizden düzenlemenize olanak tanır. Bu yöntem, FTP bilgisi olmayan veya doğrudan dosya düzenlemekten çekinen kullanıcılar için oldukça pratiktir.
Örneğin, Yoast SEO kullanıyorsanız:
* WordPress yönetici panelinize giriş yapın.
* "Yoast SEO" > "Araçlar" > "Dosya Düzenleyici" bölümüne gidin.
* Burada `robots.txt` dosyanızı görecek ve düzenleyebileceksiniz.
Rank Math kullanıyorsanız:
* WordPress yönetici panelinize giriş yapın.
* "Rank Math" > "Genel Ayarlar" > "robots.txt" bölümüne gidin.
* Burada dosyanızı düzenleyebilirsiniz.
Bu eklentiler, genellikle sanal bir `robots.txt` dosyası oluşturur ve bu değişiklikleri sitenizin kök dizinindeki fiziksel `robots.txt` dosyasına yansıtır. Herhangi bir değişiklik yapmadan önce daima mevcut dosyanın bir yedeğini almanızı şiddetle tavsiye ederim. Yanlış bir `Disallow` komutu, sitenizi arama motorlarından tamamen gizleyebilir!

Tarama Hatalarını Tespit Etme

`robots.txt` dosyasını düzenlemeye başlamadan önce, sitenizde hangi tarama hatalarının bulunduğunu tespit etmek kritik öneme sahiptir. Bu noktada en güçlü yardımcınız Google Search Console olacaktır.

Google Search Console Kullanımı

Google Search Console (eski adıyla Google Webmaster Tools), Google'ın site sahiplerine sitelerinin Google arama sonuçlarındaki performansını izlemeleri ve iyileştirmeleri için sunduğu ücretsiz bir hizmettir.
1. Giriş Yapın: Search Console hesabınıza giriş yapın ve sitenizi seçin. Eğer siteniz henüz doğrulanmadıysa, doğrulama adımlarını tamamlamanız gerekecektir.
2. Dizin > Kapsam: Sol menüde "Dizin" altında "Kapsam" bölümüne gidin. Burada, sitenizdeki taranmış, dizine eklenmiş, uyarı veren veya hata veren sayfaların genel bir özetini göreceksiniz.
3. Hatalar Bölümü: "Hatalar" sekmesine tıklayarak, sitenizde tespit edilen tüm tarama hatalarını görebilirsiniz. Bu hatalar genellikle şunlar olabilir:
* 404 (Bulunamadı) Hataları: Bu, botların sitenizde olmayan bir sayfayı taramaya çalıştığı anlamına gelir. Yanlış bağlantılar veya silinmiş sayfalar nedeniyle oluşabilir.
* Sunucu Hataları: Sitenizin sunucusu bir sayfayı istemciye sunarken bir sorunla karşılaşırsa oluşur.
* Yönlendirme Hataları: Yanlış yapılandırılmış yönlendirmeler (redirects) nedeniyle ortaya çıkar.
* Robots.txt Tarafından Engellendi: Bu, `robots.txt` dosyanızın botların belirli bir sayfayı taramasını engellediği anlamına gelir. Bu hatayı gördüğünüzde, bu sayfayı gerçekten engellemek isteyip istemediğinizi kontrol etmeniz gerekir.
Hataları düzenli olarak kontrol etmek, sitenizin sağlığını takip etmenin ve potansiyel SEO sorunlarını erken aşamada çözmenin önemli bir parçasıdır. Gördüğünüz hataların URL'lerini not alın; bunlar `robots.txt` dosyanızda düzenleme yaparken size yol gösterecektir.

Robots.txt Retici ile Hata Giderme Stratejileri

Tarama hatalarını tespit ettikten sonra, `robots.txt` dosyanızdaki `Disallow` komutlarını stratejik bir şekilde kullanarak bu hataları gidermeye başlayabiliriz.

Gereksiz URL'leri Engelleme

Google Search Console'da "Robots.txt Tarafından Engellendi" hatası olarak görünen ancak dizine eklenmesini istemediğiniz URL'ler varsa, bu URL'leri `robots.txt` dosyanıza `Disallow` komutuyla eklemelisiniz. Örneğin:
* Eklentilerin oluşturduğu geçici dosyalar veya önbellek dizinleri.
* Yönetici paneli ve hassas dizinler (`/wp-admin/`, `/wp-includes/`).
* WordPress'in dahili arama sayfaları (`/?s=` ile başlayan URL'ler).

Yinelenen İçerik Sorunlarını Azaltma

WordPress, etiketler, kategoriler, arşiv sayfaları gibi çeşitli yollarla aynı içeriğin farklı URL'lerde görünmesine neden olabilir. Bu durum, arama motorları için yinelenen içerik sorunu yaratabilir. `Disallow` komutunu kullanarak, bu tür yinelenen içerik üreten ancak değerli olmayan sayfaların taranmasını engelleyebilirsiniz. Ancak, önemli kategori veya etiket sayfalarınız varsa bunları `Disallow` ile engellemek yerine `noindex` etiketini kullanmayı tercih etmelisiniz. `Robots.txt` sadece taramayı engeller, dizinden kaldırmaz; `noindex` ise dizinden kaldırılmasını sağlar. Daha fazla bilgi için '/makale.php?sayfa=yinelenen-icerik-yonetimi' adresindeki rehberimize göz atabilirsiniz.

Hassas Bilgilerin Taranmasını Önleme

Sitenizde özel kullanıcı verileri, fatura bilgileri veya gizli belgeler gibi hassas bilgiler içeren dizinler veya dosyalar varsa, bunların arama motorları tarafından taranmasını ve dizine eklenmesini engellemek güvenlik açısından hayati öneme sahiptir. `Disallow` komutu, bu tür bölümlerin yanlışlıkla herkese açık hale gelmesini önlemeye yardımcı olur.

Geçici veya Geliştirme Aşamasındaki Sayfaları Engelleme

Yeni bir tasarım üzerinde mi çalışıyorsunuz? Veya yayına hazır olmayan bir özellik mi geliştiriyorsunuz? Bu sayfaların arama motorları tarafından taranmasını ve yanlışlıkla dizine eklenmesini engellemek için `Disallow` kullanın. Sitenizin canlı yayında ve tamamen işlevsel olduğundan emin olana kadar bu sayfaları engelli tutun.

Robots.txt Değişikliklerini Doğrulama ve İzleme

`robots.txt` dosyanızda değişiklik yaptıktan sonra, bu değişikliklerin doğru çalıştığından emin olmanız ve etkilerini izlemeniz çok önemlidir.

Google Search Console'daki `robots.txt` Test Aracı

Google Search Console, `robots.txt` dosyanızın sözdizimini kontrol etmenize ve belirli bir URL'nin arama motorları tarafından taranıp taranamayacağını test etmenize olanak tanıyan harika bir araca sahiptir.
* Search Console'a giriş yapın.
* Sol menüde "Ayarlar" altında "Robots.txt Test Aracı"nı bulun.
* Burada, dosyanızı yapıştırabilir veya mevcut dosyanızı görebilirsiniz.
* Belirli bir URL'yi girerek, mevcut `robots.txt` dosyanıza göre o URL'nin taranıp taranmayacağını test edebilirsiniz. Bu araç, özellikle karmaşık `Disallow` kuralları eklediğinizde hataları önlemek için paha biçilmezdir.

Değişikliklerin Etkilerini İzleme

`robots.txt` dosyanızda değişiklik yaptıktan sonra, Search Console'daki "Kapsam" raporunu ve "Tarama İstatistikleri" raporunu düzenli olarak kontrol edin. Engellediğiniz URL'lerin "Robots.txt Tarafından Engellendi" statüsüne geçtiğini ve diğer tarama hatalarının azaldığını görmelisiniz. Bu süreç zaman alabilir, bu yüzden sabırlı olun ve değişikliklerin tamamen yansıması için birkaç gün hatta hafta bekleyin.

Robots.txt Kullanımında Sık Yapılan Hatalar ve Kaçınılması Gerekenler

`robots.txt` dosyası güçlü bir araçtır, ancak yanlış kullanıldığında sitenize zarar verebilir. İşte kaçınmanız gereken yaygın hatalar:

Önemli Sayfaları Yanlışlıkla Engelleme

Bu en tehlikeli hatadır. Yanlış bir `Disallow` komutu, ürün sayfalarınızı, blog yazılarınızı veya ana sayfanızı arama motorlarından gizleyebilir. Her zaman değişikliklerinizi test edin ve canlıya almadan önce dikkatlice gözden geçirin.

`Disallow` Yerine `noindex` Gerektiğinde Kullanmama Farkı

`robots.txt` dosyası, arama motoru botlarının bir sayfayı *taramasını* engeller. Ancak bir sayfanın *dizine eklenmesini* engellemez. Eğer bir sayfa zaten taranmış ve dizine eklenmişse ve siz onu tamamen arama sonuçlarından kaldırmak istiyorsanız, `noindex` meta etiketini veya `X-Robots-Tag` HTTP başlığını kullanmanız gerekir. `robots.txt` ile bir sayfayı engellerseniz, botlar o sayfayı bir daha tarayamayacakları için `noindex` etiketini de göremeyeceklerdir, bu da sayfanın dizinden kaldırılmasını engelleyebilir. Bu durum, hassas içerik yönetimi açısından kritik öneme sahiptir. Bu konuda daha detaylı bilgi için '/makale.php?sayfa=noindex-ve-nofollow-kullanimi' başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.

`robots.txt` Dosyasının Tamamen Olmaması veya Boş Olması

Bir `robots.txt` dosyasının olmaması veya boş olması, arama motoru botlarının sitenizdeki her şeyi tarayabileceği anlamına gelir. Bu, sunucu kaynaklarının gereksiz yere kullanılmasına ve yinelenen içerik gibi sorunların oluşmasına yol açabilir. Her sitenin en azından temel bir `robots.txt` dosyasına sahip olması önerilir.

Sözdizimi (Syntax) Hataları

`robots.txt` dosyası basit bir metin dosyası olsa da, doğru sözdizimini kullanmak zorunludur. Yanlış yazılmış bir `Disallow` komutu veya eksik bir karakter, dosyanın tamamen işlevsiz hale gelmesine neden olabilir. `robots.txt` test aracını bu nedenle mutlaka kullanın.

Sonuç

WordPress sitenizde tarama hatalarını gidermek, sadece teknik bir görev olmaktan öte, sitenizin genel sağlığını, SEO performansını ve AdSense gelir potansiyelini doğrudan etkileyen stratejik bir adımdır. `robots.txt` dosyası ve özellikle `Disallow` komutu, arama motoru botlarına sitenizde nasıl hareket etmeleri gerektiğini söyleyen güçlü bir araçtır.
Bu rehberde öğrendiğiniz gibi, tarama hatalarını düzenli olarak Google Search Console üzerinden tespit etmek, `robots.txt` dosyanızı stratejik olarak düzenlemek ve yaptığınız değişiklikleri doğrulamak, sitenizin arama motorları tarafından daha verimli bir şekilde taranmasını sağlayacaktır. Bu da daha iyi sıralamalar, daha fazla organik trafik ve AdSense reklamlarınız için daha iyi performans anlamına gelir. Bir SEO editörü olarak vurgulamak isterim ki, sitenizin her zaman en iyi şekilde çalışmasını sağlamak için düzenli bakım ve dikkatli izleme vazgeçilmezdir. Unutmayın, iyi yönetilen bir site, sadece botlar için değil, aynı zamanda değerli kullanıcılarınız için de daha iyi bir deneyim sunar.