
Özel Dizini Googlebot'tan Saklamak İçin Robots.txt Oluşturucusu Nasıl Çalışır?
Bir SEO editörü olarak, web sitenizin arama motorları tarafından nasıl dizine eklendiği ve bu süreçte Google AdSense politikalarına uygunluğun nasıl sağlandığı konularında derinlemesine bilgi sahibi olmak hayati önem taşır. İşte tam da bu noktada
robots.txt dosyası devreye giriyor. Bu küçük ama güçlü metin dosyası, sitenizin kök dizininde yer alır ve arama motoru tarayıcılarına (en önemlisi
Googlebot) sitenizin hangi bölümlerini tarayabileceklerini ve hangi bölümlerinden uzak durmaları gerektiğini söyler. Peki, özellikle hassas veya düşük kaliteli içeriğe sahip özel dizinleri Googlebot'tan saklamak istediğinizde bir Robots.txt Oluşturucusu bu süreci nasıl kolaylaştırır ve neden bu kadar önemlidir? Gelin birlikte inceleyelim.
Robots.txt: Googlebot ile İletişimin Temel Taşı
Robots.txt dosyası, web sitenizin "trafik polisi" gibidir. Arama motoru tarayıcıları bir siteyi ziyaret ettiklerinde, ilk baktıkları dosyalardan biri robots.txt'dir. Bu dosya, onlara sitenin hangi kısımlarına erişebileceklerini ve hangi kısımlarına erişemeyeceklerini bildiren yönergeler içerir. Bu, yalnızca SEO açısından değil, aynı zamanda site kaynaklarını verimli kullanma ve istenmeyen içeriklerin arama sonuçlarında görünmesini engelleme açısından da kritik bir araçtır.
Bir web sitesinin birçok farklı dizini olabilir. Bazıları herkese açık ve arama sonuçlarında görünmesi istenirken, bazıları özeldir ve arama motorlarının buraları taramasını veya dizine eklemesini istemeyiz. Bu özel dizinler, genellikle yönetim panelleri, hassas kullanıcı verileri içeren bölümler, geliştirme aşamasındaki sayfalar, yinelenen içerikler veya düşük kaliteli, geçici dosyalar olabilir. Bu tür içeriklerin dizine eklenmesi hem web sitenizin genel
arama motoru optimizasyonu (SEO) performansını olumsuz etkileyebilir hem de potansiyel güvenlik riskleri oluşturabilir. Dahası, özellikle
AdSense politikaları açısından, reklam gösterimi yapılan sayfaların Google'ın yönergelerine uygun olması gerekir. Taranamayan veya düşük kaliteli olarak algılanan sayfalarda reklam gösterimi yapmak, AdSense hesabınızın sağlığını riske atabilir.
Neden Özel Dizimleri Saklama İhtiyacı Duyulur?
Özel dizinleri Googlebot'tan saklamanın birçok geçerli nedeni vardır:
*
Hassas Verilerin Korunması: Kullanıcıların kişisel bilgileri, finansal veriler veya gizli kurumsal belgeler gibi hassas bilgileri barındıran dizinlerin arama motorları tarafından dizine eklenmesi büyük bir güvenlik açığı oluşturur. `robots.txt` bu verilerin doğrudan arama sonuçlarında görünmesini engellemek için ilk adımdır.
*
Yönetim Panelleri ve Geliştirme Ortamları: `/wp-admin`, `/admin`, `/staging` gibi dizinler, sitenizin arka plan yönetimi veya geliştirme çalışmaları için kullanılır. Bu tür sayfaların arama motorlarında görünmesi hem güvenlik zafiyeti yaratır hem de sitenizin arama sonuçları kalitesini düşürebilir.
*
Yinelenen veya Düşük Kaliteli İçerik: Filtrelenmiş arama sonuçları sayfaları, etiket bulutları veya baskı sürümleri gibi dinamik olarak oluşturulan ancak orijinal içeriğe değer katmayan sayfalar, yinelenen içerik sorunlarına yol açabilir. Bu da sitenizin sıralamalarını olumsuz etkileyebilir. Benzer şekilde, henüz tamamlanmamış veya kalitesi düşük sayfaların dizine eklenmesi, Google'ın sitenize olan güvenini zedeleyebilir.
*
Site Kaynaklarının Verimli Kullanımı: Googlebot'un ve diğer tarayıcıların tarama bütçesi (crawl budget) sınırlıdır. Gereksiz veya değersiz sayfaların taranmasını engelleyerek, tarayıcıların enerjisini gerçekten değerli olan içeriğinize odaklanmasını sağlarsınız.
*
AdSense Politikalarına Uygunluk: Google AdSense reklamları yayınlayan bir site sahibi olarak, reklamlarınızın Google'ın politikalarına uygun sayfalarda görünmesini sağlamak zorundasınız. Taranamayan, düşük kaliteli veya uygunsuz içerikli sayfaların AdSense reklamlarıyla birlikte dizine eklenmesi veya bu sayfalara reklam yerleştirilmesi politika ihlallerine yol açabilir ve reklam gelirlerinizi riske atabilir. Googlebot'un reklam yayınlanan sayfaları sağlıklı bir şekilde tarayabilmesi, reklam gösterimlerinin ve gelirinizin sürekliliği için hayati öneme sahiptir.
Robots.txt Oluşturucusu: Süreci Basitleştiren Bir Araç
`robots.txt` dosyasını manuel olarak oluşturmak, özellikle söz dizimi konusunda bilginiz yoksa veya birçok farklı dizini engellemeniz gerekiyorsa karmaşık ve hataya açık olabilir. İşte bu noktada bir
Robots Txt Retici veya
robots.txt oluşturucusu devreye girer. Bu araçlar, kullanıcı dostu bir arayüz sunarak, doğru `robots.txt` dosyasını saniyeler içinde oluşturmanıza olanak tanır.
Robots.txt Oluşturucuları Nasıl Çalışır?
Bir `robots.txt` oluşturucusu genellikle şu adımları izleyerek çalışır:
1.
User-Agent Seçimi: İlk olarak, hangi arama motoru tarayıcılarını hedeflemek istediğinizi seçersiniz. En yaygın seçenek `User-agent: *` (tüm tarayıcılar için geçerli) veya belirli tarayıcılar, örneğin `User-agent: Googlebot` (yalnızca Googlebot için geçerli) olacaktır. Çoğu zaman, özel dizinleri tüm tarayıcılardan gizlemek istersiniz, bu nedenle `*` kullanımı yaygındır.
2.
Yasaklama (Disallow) Kuralları Belirleme: Bu, oluşturucunun ana işlevidir. Kullanıcı, engellemek istediği dizinlerin veya dosyaların
URL yapılarını girer. Örneğin:
* `/wp-admin/`: WordPress yönetim panelini tamamen engeller.
* `/private/`: `private` adlı dizin ve içindeki her şeyi engeller.
* `/temp/uploads/`: `temp/uploads` dizinini engeller.
* `/resimler/ozel-resim.jpg`: Belirli bir dosyayı engeller.
* Bir Robots Txt Retici aracı, bu girişleri alarak otomatik olarak `Disallow: /dizin-adı/` veya `Disallow: /dosya-adı.html` gibi doğru sözdizimini oluşturur.
3.
İzin Verme (Allow) Kuralları (İsteğe Bağlı): Bazen büyük bir dizini engellemeniz gerekebilir, ancak o dizinin içinde belirli bir dosyanın veya alt dizinin taranmasını istersiniz. Örneğin, `/assets/` dizinini tamamen engellerken, `/assets/public/style.css` dosyasının taranmasını isteyebilirsiniz. Oluşturucular bu tür istisnaları `Allow: /dizin-adı/alt-dizin-adı/` şeklinde eklemenize olanak tanır.
4.
Site Haritası (Sitemap) Belirtme: `robots.txt` dosyası ayrıca sitenizin XML site haritasının URL'sini de içerebilir. Bu, arama motorlarının sitenizdeki tüm önemli sayfaları kolayca bulmasına yardımcı olur. Bir oluşturucu, bu bilgiyi `Sitemap: https://www.siteniz.com/sitemap.xml` şeklinde otomatik olarak ekler.
5.
Dosyanın Oluşturulması ve İndirilmesi: Tüm bu girdiler tamamlandığında, oluşturucu size `robots.txt` dosyasının nihai içeriğini gösterir ve genellikle bunu kolayca indirmenize olanak tanır. Bu dosyayı daha sonra sitenizin kök dizinine (örneğin, `public_html` klasörüne) yüklemeniz gerekir.
Robots.txt Dosyasını Uygulama ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Oluşturulan `robots.txt` dosyasını sitenizin kök dizinine yükledikten sonra, değişikliklerin etkili olması için arama motoru tarayıcılarının sitenizi bir sonraki ziyaret etmesini beklemeniz gerekir. Ancak, bu süreci hızlandırmak ve olası hataları kontrol etmek için Google Search Console gibi araçları kullanmak faydalıdır. Google Search Console'daki `robots.txt` Test Aracı, dosyanızdaki hataları ve belirli bir URL'nin engellenip engellenmediğini kontrol etmenizi sağlar.
Önemli Uyarı: `robots.txt` bir güvenlik önlemi değildir! Bu dosya yalnızca "iyi niyetli" arama motoru tarayıcılarının (Googlebot, Bingbot vb.) belirli dizinleri ziyaret etmemesini rica eder. Kötü niyetli botlar veya doğrudan URL'ye erişimi olan kişiler bu engellemeyi kolayca aşabilir. Hassas verileri korumak için sunucu düzeyinde kimlik doğrulama, `noindex` meta etiketi veya `X-Robots-Tag` HTTP başlığı gibi daha sağlam güvenlik önlemleri almanız şarttır. Yalnızca `robots.txt` ile bir sayfayı engellemek, o sayfanın arama sonuçlarında görünmeyeceği anlamına gelmez, özellikle de başka bir yerden bağlantı alıyorsa. Bu durumda, sayfanın arama sonuçlarında tamamen görünmesini engellemek için `/makale.php?sayfa=noindex-ve-nofollow-farklari` makalesinde detaylarını bulabileceğiniz `noindex` direktifini kullanmanız daha doğru bir yaklaşımdır.
Sık Yapılan Hatalar ve En İyi Uygulamalar
Robots.txt ile çalışırken sıkça yapılan hatalardan kaçınmak, sitenizin SEO sağlığı ve AdSense uyumluluğu için kritiktir:
*
Gerekli Kaynakları Engellemek: CSS, JavaScript dosyalarını veya görselleri içeren dizinleri engellemek yaygın bir hatadır. Googlebot'un bir sayfayı doğru şekilde yorumlayabilmesi ve oluşturabilmesi için bu kaynaklara erişmesi gerekir. Aksi takdirde, siteniz "kısmen engellenmiş" olarak algılanabilir ve bu da
kullanıcı deneyimi ve SEO performansınızı olumsuz etkiler. Google'ın mobil öncelikli dizine ekleme sürecinde, tarayıcının tüm kaynakları görebilmesi esastır.
*
Önemli Sayfaları Engellemek: Yanlışlıkla dizine eklenmesi gereken önemli bir sayfayı veya dizini engellemek, o sayfanın arama sonuçlarında görünmemesine neden olur. Bu da organik trafiğinizde ciddi düşüşlere yol açar.
*
Robots.txt'yi Güvenlik Önlemi Sanmak: Yukarıda da belirtildiği gibi, `robots.txt` bir güvenlik duvarı değildir. Gerçek güvenlik için sunucu düzeyinde veya uygulama düzeyinde önlemler alınmalıdır.
*
Değişiklikleri Test Etmemek: Herhangi bir değişiklikten sonra `robots.txt` dosyanızı Google Search Console'daki test aracıyla kontrol etmek, olası hataları önceden tespit etmenizi sağlar.
*
AdSense Reklamlı Sayfaları Engellemek: AdSense reklamları gösterilen bir sayfayı `robots.txt` ile tarayıcılardan engellemek, Google'ın o sayfayı ve üzerindeki reklamları değerlendirmesini engeller. Bu durum, hem reklamların doğru şekilde gösterilememesine hem de AdSense politikalarına aykırılık teşkil ederek reklam gelirinizin kesilmesine yol açabilir. Reklam yayınlanan sayfaların
dizin oluşturma için açık olması ve
Googlebot tarafından sorunsuz bir şekilde taranabilmesi gerekir. Bu konuda daha fazla bilgi için `/makale.php?sayfa=robots-txt-hatalari` gibi ilgili bir içeriği ziyaret edebilirsiniz.
Sonuç: Akıllıca Yönetilen Bir Robot.txt'nin Önemi
Bir Robots.txt Oluşturucusu, sitenizin özel dizinlerini Googlebot'tan ve diğer arama motoru tarayıcılarından saklamak için güçlü ve kullanıcı dostu bir araçtır. Bu sayede, sitenizin SEO performansını optimize edebilir, kaynakları daha verimli kullanabilir, hassas verileri koruyabilir ve özellikle Google
AdSense politikalarına uygunluğu sağlayabilirsiniz. Ancak, bu aracın gücünü doğru bir anlayışla kullanmak esastır. Dosyanızı oluştururken dikkatli olmak, düzenli olarak kontrol etmek ve gerektiğinde güncellemek, web sitenizin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve arama motorlarındaki görünürlüğünü sürdürmesi için vazgeçilmezdir. Unutmayın, iyi yönetilen bir `robots.txt` dosyası, sitenizin hem
arama motoru optimizasyonu (SEO) çabalarını destekler hem de dijital varlığınızın genel sağlığına katkıda bulunur.
Yazar: Ezgi Avcı
Ben Ezgi Avcı, bir Dijital Pazarlama Uzmanı. Platformumuzda teknolojiyi herkes için anlaşılır kılmak, karmaşık konuları basitleştirerek okuyucularımızın günlük yaşamında pratik olarak kullanabileceği bilgiler sunmak, yeni beceriler kazandırmak, farkındalık oluşturmak ve teknoloji dünyasındaki gelişmeleri anlaşılır bir dille aktarmak amacıyla yazıyorum.